زنان بعد از تجربه سقط، به دنبال دانستن علل ناباروری بعد از سقط جنین هستند. سقط جنین به طور معمول تاثیری بر باروری و داشتن دوره حاملگی طبیعی بعد از آن نمیگذارد، اما اگر رحم شما بعد از سقط به بهبودی کامل نرسد و عفونتهایی در آن ایجاد شود، ریسک بسیار کمی در باروری و حاملگی بعدی ایجاد میکند.
طبق تحقیقات به دست آمده تنها 5 تا 7 درصد از سقطها باعث ایجاد ناباروری میشوند. در بیشتر مواقع زنان یک حاملگی سالم بعد از سقط جنین دارند و کسانی که نمیخواهند درست بعد از سقط دوباره حامله شوند باید از راههای پیشگیری استفاده کنند.
این عفونتها امکان دارد به لولههای فالوپ و تخمدانها سرایت کنند که تحت عنوان بیماری التهابی لگن یا PID نام گذاری میشوند. اما بسیاری از مشکلات قبل از اینکه به این مرحله برسند نمایان میشوند و معمولا با مصرف آنتی بیوتیکهایی قبل از سقط درصد ریسک این عفونتها کاهش مییابد.
در ادامه مطلب به طور ویژه به عوارض و علل ناباروری بعد از سقط جنین میپردازیم.
بررسی علل ناباروری بعد از سقط جنین
برای سقط جنین دو روش اصلی وجود دارد: سقط با استفاده از دارو و سقط با استفاده از عمل جراحی. انتخاب یکی از این دو روش به فاکتورهای مختلفی مانند چه مقدار از زمان حاملگی گذشته و یا ترجیح شخص، بستگی دارد.
تحقیقات نشان میدهد که سقط جنین تاثیری بر باروریهای آینده ندارد و انتخاب هر یک از این دو روش ریسک بسیار کمی در ناباروری دارد. به نظر میرسد درصد خطر نوع سقط با دارو کمتر از عمل جراحی است و این به این دلیل است که در ماههای اول بارداری است که سقط با دارو انجام میشود. در نتیجه میشود گفت که سقط در ماههای اول ریسک ناباروری را کاهش میدهد.
عوارض سقط جنین
همه انواع سقط عوارضی دارند. این عوارض مربوط به هر دو نوع سقط طبیعی و مصنوعی است. در ادامه به بررسی انواع عوارض ناشی از سقط جنین میپردازیم.
عارضههای عفونی و التهابی
هرگونه تغییر در رحم زن میتواند باعث ایجاد عفونت و التهابهایی شود. حتی اگر سقط با مهارت انجام شود، باز هم باید تا مرحله درمان نهایی به دستورات پزشک توجه کنید چون ریسک عفونتها تا مرحله نهایی درمان باقی میماند.
خونریزی شدید و بحرانی
در زمان سقط، جنین از دیواره رحم جدا میشود و زخم ها ایجاد میشوند. در برخی موارد این زخمها خونریزی شدیدی ایجاد میکنند.در موارد نادر این خونریزی بند نمیآید و باعث مرگ میشود.
سقط ناقص
در این مورد امکان باقی ماندن مقدار کمی از جنین باعث ایجاد عفونت در رحم میشود. عمل جراحی راه حلی برای خارج کردن آن است.
آسیب به رحم و دهانه آن
امکان سوراخ شدن رحم و ایجاد خراش در رحم و دهانه آن، ایجاد عفونت و التهاب میکند.این عارضه یک عارضه معمول است و هیچ ربطی به مهارت پزشک ندارد و با جلو رفتن دوره بارداری این خطر افزایش مییابد.
چسبندگی رحم
ممکن است دیواره مخاطی رحم دچار مشکل شود و چسبندگی در آن ایجاد شود.
آیا سقط جنین باعث ناباروری میشود؟
بله، ریسک سقط جنین به مقدار کافی زیاد است. بارداری امکان دارد به طور نامناسبی پایان یابد و برای مادر آسیب ایجاد کند. در واقع در این دوره، فرآیندهای طبیعی بدن مختل میشوند و هیچکس نمیتواند بگوید که بدن چگونه به سقط واکنش نشان میدهد.
اگر سقط خود به خود صورت گیرد اختلالات هورمونی ایجاد میکند و ممکن است بارداریهای بعدی را دچار اختلال کند. اگر سقط با تصمیم خود مادر انجام شود هم نوعی دخالت در روند طبیعی بدن است و عوارض احتمالی ان باعث ناباروری میشود.
سقط یک عمل جراحی است و هر عمل جراحی میتواند باعث ایجاد چسبندگی شود و این چسبندگی مشکلی در روند باروری ایجاد میکند.
ایجاد نارسایی دهانه رحم یکی دیگر از این مشلات است. این نارسایی در آینده میتواند سقطهای پیدرپی را به همراه داشته باشد.
هنگامی که یک جنین تشکیل میشود، هورمونها در یک وضعیت خاصی ترشح میشوند. با سقط جنین این هورمونها ناگهان متوقف شده و در چرخه قاعدگی و تخمک گذاری اخلال ایجاد میکنند که این اختلال بر باروری تاثیر منفی میگذارد.
احتمال ناباروری زنان بعد از سقط جنین زیاد نیست، اما باید به این نکته توجه کرد که هر زن ویژگیهای فردی و بدنی منحصر به فرد خودش را دارد. بیماریهای زمینهای، سن و سابقه بیماری میتواند تاثیر قابل توجهی بر ایجاد واکنشهای بدن هر فرد داشته باشد.
همچنین، این ریسک به طور ویژه در زنان جوان با اولین حاملگی بیشتر است. در این افراد ریسک عدم بارداری تا 50% امکان افزایش دارد. این درصد برای مواردی که سقط خانگی انجام میدهند تا 90% افزایش پیدا میکند. تا زمانی که درمان بعد از سقط به طور کامل انجام نشود، بعد از هربار پایان دادن به حاملگی به درمان ناقص 4 تا 5 درصد احتمال ناباروری افزایش پیدا میکند.
آیا علل ناباروری بعد از سقط جنین قابل پیشگیری هستند؟
توصیه اکید برای پیشگیری از ناباروری بعد از سقط جنین مراجعه به مراکز درمانی و متخصصین و عدم مراجعه به ماماهای خانگی است.
سقط در ماههای اول خطر ناباروری را کاهش میدهد. همچنین حتی بعد از این دوره هم باید به صورت کامل تحت نظر پزشک متخصص زنان باشید. پزشک با انجام آزمایشات و بررسیها به شما کمک میکند تا هورمونها به حالت طبیعی باز گردند و بدن به تعادل برسد. این درمانها از عوارض جلوگیری میکنند و اگر بدن واکنشی نشان دهد، پزشک درمانی مطابق با آن ارائه میدهد. این روند علل ناباروری بعد از سقط جنین را کاهش میدهد.
سخن پایانی
در بیشتر موارد اگر تا 6 ماه اول پس از سقط درمان صورت گیرد، بدن به طور کامل بهبود مییابد و دکتر زنان میتواند علل ناباروری پس از سقط جنین را به طور کامل مشخص و در صورت امکان پذیری درمان کند. مشکلات هورمونی با تجویز دارو حل میشود. اگر آسیبی در اندامها باشد بعد از درمان اندام مورد نظر، درمان ناباروری صورت میگیرد. اگر ایجاد چسبندگی باشد، عمل جراحی برای از بین بردن آن انجام میشود
و اگر آسیب به طوری باشد که عمل لقاح صورت نگیرد، لقاح مصنوعی پیشنهاد میشود.
در موارد نادر با آسیب شدید رحم، آن را خارج میکنند، در این مورد تخمدانها سالم میمانند و میتوانند تخمک تولیدی را در رحم جایگزین استفاده کنند.
دکتر مریم اکبری متخصص زنان، زایمان و ناباروری، آماده مشاوره و درمان در زمینه علل ناباروی بعد از سقط جنین در کنار شماست.