سالپنژکتومی عنوانی است که به یک عمل جراحی اطلاق می شود. این عمل جراحی حذف کننده یک لوله فالوپی (یک طرفه) یا هر دوی آن (دو طرفه) است. کاربرد لوله های فالوپ اجازه دادن به تخمک ها برای عبور از تخمدان ها به سمت رحم است. لوله های فالوپ بخشی از سیستم تولید مثل زنانه است. سالپنژکتومی ممکن است برای درمان حاملگی خارج از رحم، سرطان، اندومتریوز یا عفونت تجویز شود. همچنین ممکن است از این عمل برای جلوگیری از بارداری دائمی نیز استفاده شود. این روش امروزه به جهت خطرات حاملگی خارج از رحم بسیار مورد توجه است.
سالپنژکتومی چه زمانی اتفاق می افتد؟
سالپنژکتومی جزئی زمانی اتفاق می افتد که تنها بخشی از لوله فالوپ شما برداشته شود. روش های دیگر عمل در این مورد سالپنگوستومی یا نئوسالپینگوستومی نام دارد. این عمل زمانی اتفاق می افتد که جراح یک راه در لوله فالوپی باز کند تا محتویان آن برداشته شده و خارج شود. در این روش خود لوله برداشته نخواهد شد. سالپنژکتومی می تواند به تنهایی یا همراه با دیگر روش های جراحی مورد استفاده قرار گیرد.
همچنین این روش برای جلوگیری از بارداری غیر قابل برگشت و موثرتر از بستن لوله های فالوپ است. اگرچه استفاده از این روش با اما و اگرهای بسیاری همراه است اما هنوز روش جایگزین مناسبی برای آن پیدا نشده است.
این روش ها شامل ین موارد شامل اوئوفورکتومی، هیسترکتومی و سزارین مقطعی است.
طبقه بندی علمی سالپنژکتومی
سالپنژکتومی با سالپینگوستومی و سالپینگتومی متفاوت است و معمولا با هم اشتباه گرفته می شود. دو اصطلاح آخر معمولا به روشی اطلاق می شود که در آن لوله های فلوپ باز شده (برای مثال برای برداشتن حاملگی خارج از رحم) است اما خود لوله برداشته نمی شود. ایجاد یک دهانه جدید برای لوله ها در اصطلاح عمل سالپوستومی نام دارد. همچنین برش داخل لوله برای خارج کردن رحم سالپینگوتومی نام دارد.
تاریخچه سالپنژکتومی
عمل سالپنژکتومی اولین بار در سال 1883 توسط لائسن تیل بر روی زنی که حاملگی خارج از رحم به همراه خونریزی داشت، صورت گرفت. این روش در آن زمان جان زنان بسیاری را نجات داد. نشانه های دیگری که احتمال نیاز به عمل سالپنژکتومی را نشان می دهد لوله های عفونی (مانند هیدروسپینکس) یا بخشی از جراحی مربوط به سرطان لوله فالوپ است.
این روش معمولا به عنوان روشی برای جلوگیری از بارداری نیز بسیار محبوب است اگرچه روش های دیگر مانند انسداد لوله دردسترس تر هستند. این عمل همچنین به عنوان پیشگیری برای زنان در معرض ابتلا به سرطان تخمدان نیز مناسب است.
سالپنژکتومی معمولا بخشی از روشی به نام سالپینگوئوفورکتومی است که در آن یک یا دو تخمدان، یک یا دو لوله فالوپی در یک عمل برداشته می شود. مقاربت جنسی بعد از سالپنژکتومی، معالجه سرطان و رادیولوژی و شیمی درمانی امکان پذیر است. جراحی بازسازی برای زنانی که شرایط خوش خیم و بدخیم را تجربه کرده اند، گزینه ای باقی مانده است.
سالپنژکتومی در اوایل قرن بیستم در ایالات متحده باب شد. اساسنامه ویرجینیا برای عقیم سازی جنسی زندانیان با جرم های سنگین موجب شد تا این روش محبوبیت بیشتری در این منطقه به دست آورد. در سال 2013 فقط در آمریکا 22000 مورد سرطان تخمدان تشخیص داده و گزارش شده است. از این تعداد 10 درصد ناشی از یک اختلال ارثی بود.
همچنین پنجمین علت شایع مرگ و میر ناشی از سرطان در زنان است. ژنهای BRCA1 و BRCA2 رایج ترین جهش های ژنتیکی ارثی هستند که منجر به سرطان تخمدان می شوند. به نظر می رسد یک عمل جراحی پیشگیرانه مانند سالپنژکتومی خطر ابتلا به سرطان را کاهش می دهد.
تحقیقات اخیر نشان داده است که سرطان تخمدان ممکن است در تخمدانها شروع نشود بلکه از لوله های فالوپ ناشی شود. یک مطالعه در سراسری از نظر آماری خطر ابتلا به سرطان تخمدان را در بین زنان با سالپنژکتومی قبلی در مقایسه با دیگران نشان داد. سالپنژکتومی دو طرفه با کاهش 50٪ خطر سرطان تخمدان در مقایسه با سالپنژکتومی یک طرفه (از بین بردن هر دو یا یک لوله فالوپی) همراه است.
بیشترین اثر محافظتی در زنانی که سالپنژکتومی دو طرفه داشتند دیده شده است. کارسینوما سروز درجه یک (HGSC) معمولاً توسط جهش های ژن BRCA هدایت می شود – فرض بر این بود که کاهش خطر ابتلا به سرطان تخمدان مشاهده شده در زنان مبتلا به سالپنژکتومی نشان دهنده تأثیر اپیتلیوم لوله برداشته شده (لوله فالوپی) است.
به افرادی که در معرض خطر هستند، توصیه می شود که در حدود 40 سالگی به بعد از فرزندآوری جلوگیری کنند و خطر سرطان تخمدان را کاهش دهند. همچنین این عمل خطر سرطان پستان را نیز کاهش خواهد داد.
تفاوت میان سالپنژکتومی و سالپنگوستومی – ائوفورکتومی در چیست؟
سالپنژکتومی عمل جراحی است که زمان انجام آن تنها وابسته به این است که لوله یا لوله های فالوپ از بین رفته باشد اما ائوفورکتومی به معنای برداشتن یک یا هر دو تخمدان است. وقتی هر دوی این عمل ها در یک زمان انجام شود به آن سالپنگوستومی – ائوفورکتومی یا سالپینگو-ائوفورکتومی نامیده می شود.
بسته به دلایل جراحی ممکن است سالپینگو-ائوفورکتومی با هیسترکتومی (جراحی برداشتن رحم) ترکیب شود. هرکدام از عمل های ذکر شده در بالا می توانند به وسیله جراحی باز شکمی و یا جراحی به روش لاپاروسکوپی انجام شود.
چرا سالپنژکتومی انجام می شود؟
سالپنژکتومی درمانی برای مشکلاتی متفاوت است. بنا به دلایل زیر پزشک ممکن است سالپنژکتومی را برای شما تجویز کند:
- حاملگی خارج رحمی
- لوله فالوپی مسدود شده
- لوله فالوپ پارگی
- عفونت
- سرطان لوله فالوپ
سرطان لوله فالوپ امری نادر است. اما در بانوانی که ژن BRCA را در بدن خود دارند، شایع تر است. ضایعات لوله فالوپ نیز در نیمی از زنان با ژن BRCA که دارای سرطان تخمدان نیز هستند، دیده می شود.
سرطان تخمدان گاهی ممکن است در لوله فالوپ شروع شود. سالپنژکتومی پیشگیرنده ممکن است خطر ابتلا به سرطان تخمدان را کاهش دهد. این عمل همچنین می تواند به عنوان روشی دائمی برای کنترل تولد استفاده شود.
سالپنژکتومی و سرطان تخمدان
سرطان تخم دان یکی از چالش برانگیزترین دشمن زنان است. معمولا این سرطان در چنان مرحله پیشرفته ای بروز خواهد کرد که جلوگیری از آن دشوار خواهد بود. بسیاری از موارد سرطان تخمدان حتی از تخمدان نیز شروع نخواهد شد. بیشتر این موارد این سرطان در واقع از سلول های فالوپی به وجود می آید. این کشف موجب ایجاد یک روش بالقوه برای این بیمار است.
از بین بردن لوله های فالوپ به امید جلوگیری از سرطان قبل از به وجود آمدن. این روش سالپنژکتومی نام دارد که می تواند یک راه امیدوار کننده برای نجات جان افراد باشد.زنانی که در معرض ابتلا به سرطان تخمدان و یا پستان هستند باید علاوه بر این راه تخمدان های خود را نیز بردارند.
نتیجه مطالعات دانشگاه هاروارد در سال 2017 نشان داد که از بین بردن هر دو لوله فالوپ ممکن است خطر ابتلا به سرطان تخمدان را تا 42 درصد کاهش دهد. ی متاآنایزی در سال 2016 در ژورنال اروپایی سرطان نشان داد که برداشتن هر دو لوله در زمان هیسترکتومی، خطر ابتلا به سرطان تخمدان را در طول زندگی به نصف کاهش می دهد.
در سال 2008، تنها از یک نفر در 250 نفر از روش استریلیزاسیون، لوله های فالوپی به جای قطع، مسدود یا سوزاندن آنها با استفاده از جریان الکتریکی، استفاده کرده است. با این حال، تا سال 2011، یکی از سه روش عقیم سازی سالپنژکتومی بوده است. در صحبت با دکتر زنانی با این ویژگی ها شاید نیاز به عمل سالپنژکتومی داشته باشند:
- زنانی که از قبل در حال برنامه ریزی برای هیسترکتومی بودند اما نمی خواستند تخمدان هایشان برداشته شود. تاخیر در برداشتن تخمدان می تواند باعث یائسگی زودرس و سایر خطرات سلامتی شود.
- زنانی که تمایل به عقیم سازی دائمی دارند. از بین بردن لوله ها همان اثر پیشگیری از بارداری را به وجود می آورد. در حالی که به طور بالقوه خطر ابتلا به سرطان تخمدان را کاهش می دهد.
- زنانی که در معرض خطر ابتلا به سرطان تخمدان قرار دارند و قصد انجام هرگونه عمل جراحی شکم یا لگن را دارند.
اگرچه مطالعات نشان می دهد که سرطان تخمدان درجه یک ممکن است در لوله های فالوپ شروع شود ولی ممکن هم هست اینگونه نباشد. بنابراین روش جلوگیری از سرطان در این باره صد در صد نیست. از سوی دیگر نتایج برداشتن لوله های فالوپ هنوز به طور کامل مشخص نیست و ممکن است در آینده اثرات دیگری از آن کشف شود.
برای مثال بعضی از خانمها برای جلوگیری از سرطان تخمدان از روش دیگری استفاده می كنند: برداشتن تخمدان ها. در گذشته، متخصصان تصور می کردند که برداشتن رحم و تخمدان ها راهی آسان برای پیشگیری از سرطان های زنان است، اما با گذشت زمان دریافتند که برداشتن اندام ها می تواند اثرات پیش بینی نشده ای داشته باشد.
تخمدان ها هورمونهای مهمی تولید می کنند که به محافظت از زنان در برابر سایر مشکلات سلامتی کمک می کند. به عنوان مثال، مطالعات نشان می دهد که زنانی که تخمدان هایشان برداشته شده است، احتمال بیشتری برای ابتلا به بیماری های قلبی عروقی، سرطان ریه، سکته مغزی و زوال عقل دارند. بنابراین بهتر است که لوله های فالوپ تنها در زمان نیاز و در صورت وجود دلایل پزشکی برداشته شود.
چگونه باید برای عمل سالپنژکتومی آماده شوید؟
جراح شما در مورد چگونگی این عمل با شما صحبت خواهد کرد و دستورالعمل های لازم برای قبل و بعد از عمل را در اختیار شما قرار خواهد داد. این دستورالعمل ها بسته به نوع عمل شما که جراحی شکمی باشد یا لاپاروسکوپی ممکن است متفاوت باشد. نوع عمل بسته به دلایل جراحی، سن و سلامت عمومی شما تعیین خواهد شد.
دکتر شما ممکن است به شما بگویید بعد از نیمه شب روز قبل از جراحی چیزی نخورید و نیاشامید. او در مورد مصرف داروهای منع شده و یا قابل استفاده در روز جراحی نیز به شما توضیح خواهد داد. ممکن است لازم باشد چند روز قبل از عمل مصرف قرص های رقیق کننده خون، آسپرین و انسید را قطع کنید. این دستورالعل ها ممکن است از خونریزی شما قبل و بعد از عمل جلوگیری کند.
ممکن است نیاز باشد قبل از عمل آزمایش خون و یا ادرار انجام دهید. حتی ممکن است قبل از عمل به آزمایشات پرتونگاری، سی تی اسکن یا سونوگرافی نیاز داشته باشید. این آزمایشات به مسئول سلامتی شما در حین عمل جراحی کمک خواهد کرد برای عمل برنامه ریزی کند. ممکن است در به شما قرصی داده شود تا به وسیله این آنتی بیوتیک از عفونت باکتریایی جلوگیری شود.
احتمالا از شما خواسته می شود تا قبل از عمل مثانه خود را خالی کنید تا در زمان عمل اندام های تولید مثل شما با وضوح بیشتری در دسترس باشد و از آسیب به مثانه جلوگیری شود.
در اینجا چند نکته وجود دارد که باید قبل از عمل در نظر بگیرید:
- روش بازگشت خود به خانه را برنامه ریزی کنید. وقتی بیمارستان را ترک می کنید، ممکن است هنوز از بیهوشی دچار سرگیجه و بی حالی باشید. علاوه بر این شکم شما ممکن است به علت عمل هنوز درد کند.
- لباس راحتی و گشاد برای پوشیدن در خانه داشته باشید.
- اگر داروهای خاصی مصرف می کنید، از پزشک خود بپرسید که آیا باید آنها را در روز عمل جراحی مصرف کنید یا خیر؟
- قبل از جراحی از پزشک خود بپرسید که روز عمل و بعد از آن باید چند ساعت چیزی نخورید.
در طول روند سالپنژکتومی چه اتفاقی می افتد؟
روند سالپنژکتومی در طول انواع جراحی متفاوت است. در زمان جراحی باز شکمی سالپنژکتومی، قبل از عمل بیهوشی انجام می شود. جراح با یک برش چند سانتی بر روی قسمت پایینی شکم شما کار را شروع خواهد کرد. لوله های فالوپ را می توان از این برش مشاهده و خارج کرد. پس از اتمام کار برش با بخیه بسته خواهد شد.
جراحی لاپاراسکوپی روش جراحی آسان تری است. این عمل تحت بی حسی عمومی یا موضعی انجام خواهد گرفت. برش کوچکی در قسمت پایینی شکم ایجاد خواهد شد. لاپاروسکوپ یک ابزار طویل به همراه نور و دوربینی در انتهای آن است. این دستگاه وارد سوراخ خواهد شد و شکم شما با گاز متورم خواهد شد، این امر به جراح اجازه می دهد تا از صفحه نمایش کامپیوتر دید کاملی از اندام های لگنی شما داشته باشد.
سپس چند برش اضافی انجام خواهد شد. این برش ها برای وارد کردن ابزار دیگر و برداشتن لوله های فالوپ استفاده خواهد شد. این برش ها معمولا کمتر از نیم اینچ طول دارند. پس از خارج شدن لوله ها این برش های کوچک بسته خواهد شد. ممکن است از یک پک واژینال یا پد بهداشتی برای جذب خونریزی استفاده شود. پک واژنیال نوعی باند گاز مخصوص است که قبل از عمل داخل واژن گذاشته شده و هنگام رفتن به خانه یا داخل اتاق عمومی بیمارستان برداشته می شود.
دانستنی های بعد از عمل سالپنژکتومی
برای اطمینان از بهبودی دو تا شش هفته بعد از عمل به پزشک مراجعه کنید. این مراجعه بسیار مهم است و باید انجام شود حتی اگر حس می کنید بهبود پیدا کرده اید. معمولا از بخیه های جذب شونده در این عمل استفاده می شود. بنابراین لازم نیست نگران آنها باشید معمولا پس از دو تا شش هفته به خودی خود از بین خواهند رفت.
حتما مواظب بخیه های خود تا 48 ساعت بعد از عمل باشید. تا 48 ساعت حمام نکنید و بعد از آن می توانید یک دوش کوتاه داشته باشید. بعد از دوش گرفتن جای بخیه را با یک حوله نرم خشک کنید. از کشیدن حوله روی بخیه خوداری کنید. زخم شما به احتمال زیاد پس از مدتی محو خواهد شد یا به سختی قابل دیدن خواهد بود. البته ممکن است جای زخم بخیه باقی بماند که به آن اسکار کلوئید گفته می شود.
جای عمل تا حدود یک سال ممکن است حساس باشد. بنابراین آن را در معرض نور خورشید قرار ندهید. چون پوست در این ناحیه نازک است و ممکن است به راحتی بسوزد. نور خورشید حتی می تواند جای عمل جراحی را تیره کند. در صورت لزوم از کرم ضدآفتاب استفاده کنید.
وقتی بعد از عمل به خانه آمدید مهم ترین چیز استراحت، خوردن غذای سالم و مقوی و همچنین تمیز نگاه داشتن جای زخم است. بدن ما برای بهبودی به زمان نیاز دارد. با مشورت پزشک در ورزش ها یا فعالیت های فیزیکی شرکت کنید.
فعالیت
- 48 ساعت بعد از لاپاراسکوپی خود رانندگی نکنید، زیرا بی حسی باعث خواب آلودگی می شود.
- نیازی نیست که در رختخواب بمانید، اما بهتر است استراحت کنید و برای بقیه روز به خود آسان بگیرید.
- بعد از 24 ساعت، هیچ محدودیتی در فعالیت بدنی شما وجود ندارد البته تا زمانی که مسکن مصرف نکنید.
- هنگام مصرف داروهای ضد درد رانندگی نکنید، در ورزش مشارکت نکنید یا از تجهیزات سنگین استفاده نکنید.
- ممکن است طبق نظر پزشک بتوانید دو روز بعد از عمل دوش بگیرید یا حمام کنید.
- ممکن است هنگامی که احساس آمادگی کردید (معمولاً حدود 2 روز بعد از عمل) به مدرسه یا محل کار خود برگردید.
- ممکن است 2 روز بعد از لاپاروسکوپی بتوانید با دستور پزشک شنا کنید.
- شما باید 2 هفته پس از لاپاراسکوپی از ورود به وان یا جکوزی داغ خودداری کنید.
تغذیه / تامین آب بدن
- نوشیدن به اندازه مایعات قبل از عمل بسیار مهم است.
- برای اولین روزی که در خانه هستید، مایعات سبک و غذاهایی مانند آب سیب، آلو، زنجبیل، آب سوپ، کراکر و نان تست داشته باشید تا از ناراحتی معده جلوگیری کنید.
- از مصرف آب مرکبات مانند آب پرتقال و آب گوجه فرنگی خودداری کنید. ممکن است به بتوانید به دستور پزشک به تدریج غذاهایی را اضافه کنید.
- تا روز دوم بعد از عمل، باید بتوانید به رژیم عادی خود برگردید.
- از آنجا که اکثر داروهای ضد درد باعث یبوست می شوند، نوشیدن آب زیاد، خوردن غذاهایی حاوی فیبر مانند میوه و سبزیجات و فعال ماندن بسیار مهم است. همچنین ممکن است بتوانید 1 قاشق MiraLAX (بدون نسخه) را در 8 اونس مایعات دو بار در روز مصرف کنید.
درد
- ممکن است در ناحیه شکم خود احساس درد کنید.
- ممکن است درد شانه داشته باشید. این مسئله ناشی از گاز به دام افتاده در بدن است. میزان ناراحتی می تواند متفاوت باشد، اما باید طی 48 تا 72 ساعت از بین برود. یک پد گرمایش می تواند به شما کمک کند.
- پزشک برای کمک به تسکین دردهای شکمی شما دارو تجویز می کند.
- برای 48 ساعت اول طبق تجویز داروی ضد درد را مصرف كنید. پس از آن، ممکن است به استامینوفن تغییر پیدا کند. این قرص، استانیتوفن برای تسکین درد و تب خفیف تا متوسط استفاده می شود. بسیار مهم است که دستورالعمل های موجود در بسته را دنبال کنید. بیشتر از مقدار نوشته شده دارو استفاده نکنید و کمتر از میزان تجویز شده نیز مصرف نکنید. از پزشک، پرستار یا داروساز خود بخواهید تا آنچه را که نمی فهمید توضیح دهد.
- برخی از داروهای تجویزی ممکن است باعث حالت تهوع شوند. اگر این علائم را تجربه کردید، دارو را متوقف کنید و پزشک خود مشورت کنید.
- برای ناراحتی شانه از داروهای ضد درد استفاده نکنید. استامینوفن بگیرید و یا یک پد گرمکن روی آن بگذارید.
- اگر یبوست دارید، ممکن است 1 قاشق MiraLAX (بدون نسخه) را در 8 اونس مایعات دو بار در روز به شما کمک کند.
- اگر ظرف 3 روز بعد از عمل جراحی دفع نداشتید و MiraLAX کار نمی کند با پزشک خود مشورت کنید.
بانداژ / مراقبت از پانسمان
- پانسمان را با تجویز پزشک از روی ضخم بردارید
- موقع پوشیدن لباس به پانسمان دقت کنید و مواظب باشید لباس شما موجب تحریک یا فشار به زخم نشود
- بخیه های شما معمولا نیازی به کندن ندارد. آنها طی 2-6 هفته حل می شوند.
- ممکن است ترشح یا لکه بینی کمی از مهبل ایجاد شود که ممکن است 2 تا 5 روز طول بکشد.
بازیابی عاطفی
- بعد از لاپاراسکوپی ممکن است شما خسته و تحریک پذیر باشید. از این زمان برای استراحت و فعالیت های آرام استفاده کنید.
- برای بهبودی زمان زیادی خواهد بود، اما باید هر روز احساس بهتری داشته باشید.
فرایند بهبودی در سالپنژکتومی چگونه است؟
پس از عمل برای نظارت بر ریکاوری به اتاق ریکاوری برده خواهید شد. مدتی طول خواهد کشید تا به طور کامل از حالت بیهوشی خارج شوید. تا زمان به هوش آمدن تحت نظر خواهید بود. ممکن است پس از به هوش آمدن دچار تهوع و درد خفیف در محل برش ها باشید. اگر تحت عمل جراحی سرپایی قرار گرفته باشید تا زمانی که سرپا نیاستید و قادر به کنترل مثانه خود نباشید، به حال خود رها نخواهید شد.
در عمل به روش لاپاروسکوپی ممکن در قسمت شانه یا کمر نیز احساس درد کنید. ممکن است در همان روز مرخص شوید تا به خانه بروید تا ممکن است مجبور باشید شب را در بیمارستان سپری کنید. باید توجه کنید که هرچه زودتر بعد از عمل و به هوش آمدن باید شروع به قدم زدن کنید تا از لخته شدن خون جلوگیری کنید.
توصیه های پزشک خود را برای سرگیری فعالیت های طبیعی دنبال کنید. ممکن است دوره نقاهت شما چند روزه و یا طولانی تر باشد. حداقل برای یک هفته باید از بلند کردن چیزهای سنگین و ورزش های شدید خودداری کنید. وقتی به خانه رفتید در صورت بروز این علائم به پزشک خود اطلاع دهید:
- تب و لرز
- درد و یا حالت تهوع که به مرور بیشتر شود
- ترشحات، قرمزی یا تورم اطراف برش ها ایجاد شود
- خونریزی شدید واژینال غیر طبیعی داشته باشید
- نتوانید مثانه خود را خالی کنید
برش در عمل جراحی لاپاروسکوپی کوچکتر است و روند بهبودی آن نسبت به جراحی شکمی سریع تر است. روند بهبودی هر فرد متفاوت است اما به طور کلی از سه تا شش هفته پس از جراحی شکمی و دو تا چهار هفته پس از لاپاراسکوبی به بهبودی کامل دست خواهید یافت.
عوارض احتمالی عمل سالپنژکتومی چیست؟
در هر عمل جراحی ممکن است عوارضی مانند واکنش بد به داروهای بیهوشی وجود داشته باشد. به طور کلی خطرات جراحی در میانگین سن 36 سال کمترین خطرات را به دنبال دارد. هرچه سن از این عدد بالاتر برود احتمال خطرات در حین جراحی نیز بالاتر خواهد رفت.
علاوه براین استرس عمل نیز ممکن است برای بیمارانی با میانگین سنی بالا مناسب نباشد. مطالعاتی بر روی 21000 نفر نشان داد که بستن یک لوله فالوپی یا دو لوله هیچ افزایش خطری را در مقایسه با هم در هنگام عمل به دنبال نخواهد داشت. خود عمل سالپنژکتومی هیچ ریسکی ندارد و تنها شرایط خطر آن مربوط به جراحی عمومی است که ممکن است حتی در یک عمل جراحی ساده نیز اتفاق بیافتد.
لاپاروسکوپی ممکن است زمان بیشتری از عمل جراحی شکمی ببرد بنابراین مدت زمان بیشتری تحت تاثیر بیهوشی باشید. ممکن است بیش از حد انتظار خونریزی کنید یا به عفونت مبتلا شوید. تخمدان ها، رحم، دهانه رحم، مهبل، روده یا مثانه ممکن است درحین عمل آسیب ببیند. امکان دارد حتی در بازو و با پا لخته خون ایجاد شود.
این مسائل باید به دقت بررسی شود چون در صورت بروز ممکن است زندگی شما را به خطر بیاندازد. اگر لوله فالوپ باقی مانده در بدن شما به درستی کار نکند، ممکن است شانس بارداری را از دست بدهید. اگر هر دو لوله فالوپ برداشته شود ممکن است هنوز در معرض خطر بارداری خارج از رحم باشید.
خطرات عمل سالپنژکتومی به شرح زیر است:
- عفونت (خطر ابتلا به عفونت در لاپاروسکوپی کمتر از جراحی باز است)
- خونریزی داخلی یا خونریزی در محل جراحی
- فتق
- آسیب به رگ های خونی یا اندام های مجاور
مطالعاتی بر روی 136 زن که عمل سالپنژکتومی داشتند نشان داد که شیوع این عوارض بسیار نادر است. اگر چه ممکن است عمل زمان بیشتری ببرد ولی مطالعات نشان داده که عمل لاپاروسکوپی سالپنژکتومی گزینه بهتری برای رفع انسداد لوله است. اثرات مثبت این عمل بیشتر است و از سرطان تخمدان نیز جلوگیری می کند. علاوه بر این برای خانم هایی که به دنبال عقیم سازی هستند نیز گزینه مناسبی است.
نتایج کلی سالپنژکتومی چیست؟
چشم انداز کلی این عمل خوب است. اگر تخمدان و رحم شما برداشته نشود، دوره های پریود شما ادامه خواهد داشت. حذف یک لوله فالوپ موجب ناباروی شما نخواهد شد. بنابراین برای جلوگیری از بارداری ناخواسته به روش های جلوگیری نیاز دارید.
حذف دو لوله فالوپ به معنای عدم توانایی شما برای باروری است در این حالت نیازی به روش های جلوگیری از بارداری نیست. با این حال اگر هنوز رحم خود را برنداشته اید ممکن است به وسیله لقاح آزمایشگاهی بتوانید حامله شوید.(IVF) قبل از انجام سالپنژکتومی برنامه باروری خود را با پزشک و یا متخصص زنان و زایمان در میان بگذارید.
هیچ خطر قابل توجهی بعد از یک عمل سالپنژکتومی پیشگیرانه وجود ندارد. هر سال بیش از 225000 زن سرطان تخمدان را تجربه می کنند و از آنجا که در حال حاضر هیچ آزمایش غربالگری موثری وجود در این مورد وجود ندارد، سالپنژکتومی پیشگیری کننده خطر ابتلا به این سرطان را برای افرادی که در معرض آن هستند را کاهش می دهد.
این عمل اغلب فقط برای کسانی انجام می شود که 50٪ یا بیشتر خطر ابتلا به سرطان تخمدان دارند. برخی از گروه ها دریافتند که به نظر می رسد سالپنژکتومی یک طرفه عملکرد تخمدان را مختل می کند. اندکی پس از عمل جراحی، جریان خون کمتری به تخمدان وارد می شود و کاهش تعداد فولیکول آنترال نیز بعد از عمل مشاهده شده است.
فرض بر این است که با گذشت زمان این امر بهبود می یابد. اما در حال حاضر به عنوان یک اثر کوتاه مدت شناخته می شود. یک مطالعه در سال 1998 نشان داد که عمل سالپنژکتومی در زمان درمان لقاح آزمایشگاهی (IVF) هیچ تأثیر مضری بر پاسخ تخمدان نمی گذارد. این مسئله برای کسانی که مایل به انجام این روش برای جلوگیری از سرطان یا کیست هستند و میخواهند که در آینده نیز صاحب فرزند شوند، خبر خوشی است.
درمان IVF در دو گروه از بیماران سازگار است هم کسانی که عمل سالپنژکتومی انجام داده اند و دیگری کسانی که این عمل را انجام نداده اند. در بیماران مبتلا به هیدروسپلینکس، به دلیل مشکلات احتمالی در رسیدن به بارداری، سالپنژکتومی پیشگیری کننده بسیار مفید است. سالپنژکتومی زودهنگام با اووفورکتومی تاخیر یافته با امکان به تاخیر انداختن یائسگی زودرس با بهبود زندگی در زنان همراه خواهد بود.
نتیجه گیری سالپنژکتومی
عمل سالپنژکتومی عمل مضری نیست و تاکنون اثرات مخربی برای آن گزارش نشده است. اگرچه مطالعات اخیر سعی دارد تا ضررهای آن را در کنار فوایدش مطالعه کند. این روش که به عنوان روشی برای جلوگیری از حاملگی به صورت دائم نیز شناخته می شود، امروزه توسط محققان توصیه می شود تنها در صورت لزوم و موارد پزشکی جدی مانند، حاملگی خارج از رحم، مشکلات مربوط به سرطان و … انجام شود.
با این حال باید حتما با یک متخصص زنان و زایمان در مورد برنامه های خود برای بچه دار شدن مشورت کنید. دکتر باید برای مشکل شما راه های پیش رو را تشریح کند و انتخاب را به عهده خود شما بگذارد.