دلایل درد ناحیه لگن
1. مشکلات گوارشی
- یبوست یا سندرم روده تحریکپذیر (IBS): یبوست مداوم یا سندرم روده تحریکپذیر میتوانند منجر به درد ناحیه لگن شوند.
- التهاب آپاندیس: درد شدید و ناگهانی در سمت راست پایین شکم ممکن است ناشی از آپاندیسیت باشد.
2. اختلالات سیستم تولیدمثل
- اندومتریوز: رشد غیرطبیعی بافت داخلی رحم در خارج از آن میتواند درد شدید در ناحیه لگن ایجاد کند.
- کیست تخمدان: کیستهای تخمدان ممکن است باعث درد مزمن یا حاد در لگن شوند.
- التهاب لگن (PID): عفونتهای باکتریایی در دستگاه تناسلی زنان میتوانند باعث درد لگنی شوند.
- فیبروم رحم: تودههای غیرسرطانی در رحم ممکن است درد یا احساس فشار ایجاد کنند.
3. عفونتهای ادراری
- عفونتهای دستگاه ادراری (UTI) میتوانند علاوه بر درد لگنی، با علائمی مانند تکرر ادرار و سوزش همراه باشند.
4. اختلالات اسکلتی و عضلانی
- اختلال عملکرد مفصل لگن یا عضلات کف لگن: ضعف یا عدم تعادل در عضلات و مفاصل لگنی میتواند منجر به درد شود.
- سندرم درد میوفاشیال: این حالت به دلیل تنشهای عضلانی مزمن در لگن رخ میدهد.
5. عوامل روانشناختی
- استرس و اضطراب ممکن است باعث تشدید درد لگن شوند.
۱۰ دلیل درد لگن در زنان
۱. آرتریت: شایعترین علت درد مزمن در زنان، آرتریت بهویژه استئوآرتریت است. این بیماری مفصلی بهتدریج باعث فرسایش مفاصل میشود و درد آن معمولاً در قسمت جلو یا کشاله ران حس میشود.
۲. شکستگی لگن: شکستگی لگن در زنان مسن، بهویژه مبتلایان به پوکی استخوان، شایع است. علائم شامل درد هنگام راست کردن بدن، بلند کردن پا یا ایستادن است.
۳. فتق: فتق کشاله ران یا مغبنی میتواند در زنان، بهویژه در دوران بارداری، به علت فشار به دیواره شکم رخ دهد و درد لگنی ایجاد کند.
۴. تاندونیت و بورسیت: بسیاری از تاندون های اطراف لگن، عضلات را به مفصل متصل می کنند. این تاندون ها در اثر ورزش و یا فعالیت سنگین به آسانی دچار التهاب می شوند. یکی از شایع ترین علل تاندونیت (التهاب تاندون) در مفصل لگن به ویژه در دوندگان، سندروم بند ایلیوتیبیال «iliotibial Band» است. این بند بافت ضخیمی است که از قسمت لگن به زانو مرتبط است. علت شایع دیگر درد لگن در زنان، بورسیت (التهاب بورس) است. بورسیت، التهاب کیسه های مملو از مایعات است که از قسمت استخوانی لگن محافظت می کنند. این کیسه ها همانند تاندون ها در اثر استفاده بیش از حد یا ناراحتی، دچار التهاب شده و باعث درد هنگام حرکت لگن می شوند.
۵. مشکلات کمر: درد کمر و ستون فقرات، ازجمله سیاتیک، میتواند به لگن انتشار یابد.
۶. تخمکگذاری: اگر بین دوران قاعدگی خود دچار دردهای سوزشی می شوید، ممکن است زمان تخمک گذاری تان باشد. هنگام تخمک گذاری، تخمدان ها یک تخمک را همراه با مایع و کمی خون دفع می کنند که ممکن است باعث کمی درد در شکم شود. این درد بی خطر است و طی چند ساعت برطرف می شود.
۷. سندرم پیش از قاعدگی: نشانگان یا سندرم قبل از قاعدگی، حالتی است که در آن خلق خانم ها دچار نوسان می شود و می تواند باعث انقباض شکم، درد قسمت تحتانی پشت، سردرد، حساسیت پستان ها و آکنه شود. تغییرات هورمونی دلیل اصلی این مشکلات است. استرس، عدم انجام ورزش و برخی کمبودهای ویتامینی ممکن است این علایم را بدتر کند. اگر سندرم قبل از قاعدگی با کارهای روزمره تداخل ایجاد کند حتما با پزشک خود صحبت کنید و بدانید که تغییر شیوه زندگی و برخی داروها معمولا به کاهش نشانه های این درد منجر می شود.
۸. عفونتهای ادراری: عفونت های دستگاه ادراری وقتی ایجاد می شود که میکروب ها خود را به دستگاه ادراری برسانند. عفونت ادراری ممکن است هر قسمتی از دستگاه ادراری از مثانه تا مجاری ادراری و حتی کلیه ها را درگیر کند. نشانه های این بیماری شامل فشار به قسمت تحتانی لگن، درد هنگام ادرارکردن و تکرر ادرار است. عفونت باید درمان شود، در غیر این صورت ممکن است مشکلات شدیدی به وجود آورد و حتی به کلیه ها آسیب برساند. علایم عفونت کلیه شامل تب، تهوع، استفراغ و درد در یک طرف بخش پایینی کمر است.
۹. فیبروم رحم: رشد بیش از اندازه بافت رحم زنان در دوران باروری، فیبروم نامیده می شود. در این بیماری، سلول های ماهیچه ای و دیگر بافت هایی که دیواره رحم را می سازند، توده های های خوش خیم (غیرسرطانی) درون دیواره رحم و پیرامون آن می سازند. این بیماری می تواند باعث نازایی شود. به نظر می رسد فیبروم رحمی به دلایل ژنتیکی، هورمونی، محیطی یا ترکیبی از همه اینها باشد. نشانه های این بیماری شامل قاعدگی های سنگین و دردناک یا خونریزی بین دوره های ماهانه، احساس پری در پایین شکم، ادرار زیاد و درد هنگام نزدیکی زناشویی است.
۱۰. آندومتریوز: آندومتریوز اختلالی است که در آن بافتی مشابه پوشش داخلی رحم در نقاطی غیرعادی در قسمت پایینی شکم ظاهر شود. این بافت ممکن است روی سطح تخمدان، پشت رحم و در حفره لگنی، روی دیواره روده و به ندرت در نقاطی دورتر به وجود بیاید. درد لگنی فزاینده هنگام عادت ماهانه، درد هنگام رابطه زناشویی، لکه بینی قبل از عادت ماهانه، گاهی وجود خون در ادرار یا مدفوع ، کمردرد و درد همراه با انقباضات روده ای از نشانه های آن است. به تاخیر انداختن بارداری و سابقه خانوادگی ابتلا به آندومتریوز از عوامل خطرساز آن هستند.
علائم مرتبط با درد ناحیه لگن
- درد مداوم یا متناوب در ناحیه پایین شکم
- تشدید درد هنگام رابطه جنسی
- مشکلات در ادرار یا دفع مدفوع
- احساس فشار یا سنگینی در لگن
- درد شدید در دوران قاعدگی
تشخیص درد ناحیه لگن
برای تشخیص علت درد لگنی، پزشک ممکن است از روشهای زیر استفاده کند:
- تاریخچه پزشکی و معاینه بالینی: بررسی علائم و سوابق بیمار
- تصویربرداری: شامل سونوگرافی، MRI یا CT اسکن برای مشاهده اندامهای داخلی
- آزمایش خون و ادرار: برای شناسایی عفونتها یا عدم تعادل هورمونی
- لاپاراسکوپی: یک روش جراحی کوچک برای بررسی وضعیت اندامهای لگنی
درمان درد ناحیه لگن
1. درمان دارویی
- مسکنها مانند ایبوپروفن یا پاراستامول
- داروهای هورمونی برای درمان اندومتریوز یا مشکلات قاعدگی
- آنتیبیوتیکها در صورت وجود عفونت
2. فیزیوتراپی
- تمرینات تقویتکننده عضلات کف لگن
- تکنیکهای ریلکسیشن برای کاهش تنش عضلانی
3. روشهای جراحی
- در موارد شدید مانند اندومتریوز یا کیست تخمدان ممکن است نیاز به جراحی باشد.
4. درمانهای مکمل
- طب سوزنی یا ماساژ
- استفاده از گرما یا سرما برای کاهش درد
پیشگیری از درد ناحیه لگن
- حفظ تناسب اندام: ورزش منظم میتواند عضلات لگن را تقویت کند.
- رعایت بهداشت جنسی: استفاده از روشهای پیشگیری از عفونتهای مقاربتی
- مدیریت استرس: کاهش اضطراب و استرس با تکنیکهایی مانند مدیتیشن
- رژیم غذایی مناسب: مصرف غذاهای غنی از فیبر برای پیشگیری از یبوست
سوالات متداول
آیا درد لگنی همیشه نشاندهنده یک بیماری جدی است؟ خیر، درد لگنی میتواند ناشی از دلایل سادهای مانند اسپاسم عضلات یا یبوست باشد، اما اگر مداوم باشد، نیاز به بررسی پزشکی دارد.
آیا ورزش میتواند درد لگنی را کاهش دهد؟ بله، ورزش منظم و تمرینات خاص میتوانند به تقویت عضلات لگن و کاهش درد کمک کنند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟ اگر درد لگنی شدید، مداوم یا همراه با علائمی مانند تب، خونریزی غیرطبیعی یا کاهش وزن باشد، باید به پزشک مراجعه کنید.
نتیجهگیری
درد ناحیه لگن در زنان میتواند ناشی از عوامل مختلفی باشد و برای مدیریت صحیح آن، تشخیص دقیق و درمان مناسب ضروری است. رعایت نکات پیشگیری، مراجعه به پزشک در صورت لزوم و پیروی از درمانهای توصیهشده میتواند به بهبود کیفیت زندگی و کاهش درد کمک کند.