زایمان زودرس وعوارض جدی آن برای نوزاد

زایمان زودرس چیست؟

زایمان زودرس به هر نوع زایمانی گفته می‌شود که قبل از هفته 37 بارداری اتفاق بیفتد. معمولاً دوره بارداری به طور طبیعی بین 37 تا 42 هفته ادامه دارد. زایمان قبل از این دوره، خطراتی را برای نوزاد به همراه دارد، زیرا اعضای بدن نوزاد به طور کامل تکامل نیافته‌اند.

علل زایمان زودرس

زایمان زودرس می‌تواند به دلایل مختلفی اتفاق بیفتد که برخی از آن‌ها عبارتند از:

1. عفونت‌ها: عفونت‌های مادر یا جنین می‌توانند منجر به تحریک رحم و زایمان زودرس شوند.
2. مشکلات سلامتی مادر: بیماری‌هایی مانند فشار خون بالا، دیابت بارداری، یا مشکلات تیروئید می‌توانند خطر زایمان زودرس را افزایش دهند.
3. بارداری چندگانه: در صورتی که مادر دوقلو یا بیشتر باردار باشد، احتمال زایمان زودرس افزایش می‌یابد.
4. سابقه زایمان زودرس: مادرانی که در گذشته تجربه زایمان زودرس داشته‌اند، در معرض خطر بیشتری قرار دارند.
5. سبک زندگی مادر: استعمال دخانیات، الکل و مصرف مواد مخدر می‌تواند خطر زایمان زودرس را بالا ببرد.

مقاله مرتبط:سقط جنین و دلایل آن

عوارض زایمان زودرس برای نوزاد

احتمال زیادی وجود دارد که قبل یا بعد از موعد مقرر کودک خود را به دنیا بیاورید.به طور کلی هر چه جنین بیشتر در شکمتان می ماند, بیشتر سیستم های ارگانی مهمش توسعه می یابد.

مدیر مرکز پزشکی بیمارستان و مرکز پزشکی نیویورک, می گوید:” جدی ترین مشکلات در نوزادانی که زودتر از26 هفته متولد می شوند و کمتر از 750 گرم وزن دارند. “اگر نوزاد زود بدنیا بیاید, توسط تیم ویژه کودکان در اتاق زایمان ارزیابی می شود “. آنچه که بعداً اتفاق می افتد بستگی به این دارد که کودک شما چه کار می کند.

بعضی از نوزادانی که در هفته 31 ام به دنیا می آیند, به تنهایی نفس می کشند و نیازی به لوله گذاری تراشه ندارند و زمان کمتری را در بخش مراقبت ویژه نوزادان سپری می کنند, در حالی که برخی نوزادانی که در هفته 35 ام به دنیا می آیند, بیمار هستند.

زایمان زودرس می‌تواند عوارض جدی برای نوزاد به همراه داشته باشد. برخی از این عوارض عبارتند از:

1. نارسایی ریه‌ها: ریه‌های نوزادان زودرس به طور کامل تکامل نیافته‌اند و این می‌تواند منجر به مشکلات تنفسی و نارسایی ریه‌ها شود.
2. اختلالات مغزی: نوزادان زودرس ممکن است با مشکلات مغزی مانند خونریزی مغزی یا آسیب به بافت مغز مواجه شوند. خونریزی مغزی به احتمال زیاد در نوزادان نارس (که قبل از هفته 28 ام بدنیا آمده اند) بوجود می آید و درجه متفاوتی دارد.برخی خونریزی ها خفیف هستند و خودشان خوب می شوند و برخی دیگر می توانند منجر به آسیب جدی به مغز شوند.
3. مشکلات گوارشی: مشکلات گوارشی از جمله آسیب به دستگاه گوارش یا نارسایی در جذب مواد مغذی در نوزادان زودرس شایع است. نوزادانی که قبل از هفته 32 ام به دنیا می آیند، تقریباً به غذای کمکی نیاز دارند. به این دلیل است که نوزاد نیاز به مکیدن و قورت دادن دارند که تا هفته 32 ام تا 34 ام تکامل نمی یابد.

   مادران برای تولید شیر مادر تشویق می شوند و شیر مادر برای نوزاد خوب است, اما برای نوزادانی که باید سیستم ایمنی شان تقویت شود مفیدتر است.

4. اختلالات چشم: در نوزادان زودرس احتمال بروز مشکلات چشمی مانند رتینوپاتی (آسیب به شبکیه چشم) وجود دارد که می‌تواند منجر به کوری شود. تمام کودکانی که زودتر از هفته 30 ام بدنیا می آیند و یا کمتر از 1500 گرم وزن دارند، برای شرایطی به نام رتینوپاتی زودرس (ROP) غربال خواهند شد.رگ های خونی چشم می توانند از شبکیه چشم جدا شده و اگر درمان نشود ممکن است باعث کوری شود.
5. عفونت‌ها: سیستم ایمنی نوزادان زودرس ضعیف است و آن‌ها در معرض خطر بالاتری برای ابتلا به عفونت‌های مختلف قرار دارند.
6. اختلالات قلبی: نوزادان زودرس ممکن است با مشکلات قلبی مانند Patent Ductus Arteriosus (PDA) مواجه شوند که یک مشکل در گردش خون است.
7. تنظیمات دمایی: نوزادی که زود متولد می شود کوچک تر هستند و این زمان سختی است که خود را گرم نگه دارد. این ترکیب کمبود چربی بدن و نسبت زیاد وزن پوست به بدن، بدن را تحت تاثیر قرار می دهد. نوزاد در محفظه nicu گرم خواهد ماند تا زمانی که بتواند دمای بدنش را به تنهایی تنظیم کند.
8. تنفس:به خاطر وجود ریه نابالغ, اکثر نوزادان دچار نوعی مشکل تنفسی هستند و بلافاصله یک ماسک اکسیژن به بینی و یا برای کوچک ترین نوزادان – انتوباسیون (جایی که یک لوله به نفس او کمک می کند) وصل می شود.

   اغلب نوزادانی که زود به دنیا می آیند حتی در هفته 35 ام, ماده فعال سطحی ندارند, ماده ای در شش ها که کیسه های تنفسی کوچک را باز نگه می دارد.

   اینها با مواد مشابهی جایگزین می شود تا از سندرم تنفسی دیسترس (RDS) جلوگیری شود که در کودکانی که قبل از هفته 30 ام به دنیا می آیند، خیلی شایع است و در این سن کمتر رایج است.

   آپنه هنگام تنفس, یا وقتی که نوزاد به طور متناوب نفس می کشد, یکی دیگر از مشکلات نارسی است که بیشتر در نوزادان متولد شده قبل از 34 هفته را تحت تاثیر قرار می دهد.

9. قلب: برخی از این روش ها ممکن است دارای آرتروسکوپی مجاری عروقی (PDA) باشند، که بین رگهای خونی و قلب باز می باشند.این بیماری می تواند به تنهایی یا با درمان دارویی, یک روش مبتنی بر کاتتر و یا عمل جراحی بهبود پیدا

مقاله مرتبط:فراموشی در دوران بارداری 

درمان و مراقبت‌های ویژه نوزادان زودرس

نوزادان زودرس معمولاً در بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان (NICU) بستری می‌شوند. در این بخش، نوزاد تحت درمان‌های خاصی قرار می‌گیرد تا به تکامل اعضای بدن خود ادامه دهد و عوارض زایمان زودرس کاهش یابد. برخی از درمان‌ها شامل موارد زیر است:

1. دستگاه تنفس کمکی: برای کمک به تنفس نوزادان با مشکلات تنفسی استفاده می‌شود.
2. داروها: داروهایی مانند استروئیدها برای کمک به تکامل ریه‌ها و دیگر اعضای بدن تجویز می‌شود.
3. تغذیه از طریق لوله: نوزادان زودرس ممکن است قادر به تغذیه از طریق سینه مادر نباشند و نیاز به تغذیه از طریق لوله داشته باشند.
4. مراقبت‌های ویژه چشم و مغز: برای پیشگیری از مشکلات چشمی و مغزی، نوزاد تحت مراقبت‌های ویژه قرار می‌گیرد.

مقاله مرتبط:زایمان طبیعی؛ از اولین درد تا تولد نوزاد چه رخ می دهد؟

پیشگیری از زایمان زودرس

در حالی که برخی از عوامل خطر برای زایمان زودرس قابل کنترل نیستند، اما برخی اقدامات پیشگیرانه می‌توانند به کاهش خطر زایمان زودرس کمک کنند:

1. مراقبت‌های پیش از بارداری: زنان باید قبل از بارداری مراقبت‌های بهداشتی لازم را انجام دهند و بیماری‌های موجود را درمان کنند.
2. مراقبت‌های دوران بارداری: مراجعه به پزشک و انجام آزمایش‌های لازم در طول بارداری برای تشخیص و درمان زودهنگام مشکلات می‌تواند از زایمان زودرس جلوگیری کند.
3. استراحت و اجتناب از استرس: استراحت کافی و جلوگیری از استرس می‌تواند به حفظ سلامت بارداری کمک کند.
4. اجتناب از دخانیات و مواد مخدر: ترک دخانیات و مصرف مواد مخدر می‌تواند خطر زایمان زودرس را کاهش دهد.

تولد نارس در مقایسه تولد کامل

بسیاری از کودکانی که در هفته 37 ام بدنیا می آیند، دارای عوارضی هستند. در نتیجه دستورالعمل های رسمی تغییر یافته اند. بارداری بیش از 39 هفته کامل در نظر گرفته می شود و نوزادانی که 37 هفته تا 38 هفته و شش روز به دنیا می آیند، نارس در نظر گرفته می شوند ؛

دستورالعمل های جدید باعث شده اند که کودکان بیشتری در رحم مادرانشان بمانند اما به سختی روش قدیمی تفکر در مورد 37 هفته را تغییر داد و اگر اینطور باشد، یک کودک 36 هفته ای هم باید خوب باشد، درست است؟

در اغلب موارد پاسخ بله است اما چیزهایی وجود دارند که شما باید بدانید.چرا تاریخ سررسید شما ممکن است خاموش باشد.اگر فکر می کنید که در هفته 37 ام بارداری هستید، ممکن است تنها 36 هفته تان باشد مگر اینکه لقاح در آزمایشگاه با لقاح مصنوعی انجام شده باشد و مدرک علمی دقیقاً زمانی که باردار شده اید را داشته باشید، تاریخ سررسید شما محتمل است.

حتی برای زنان با چرخه های منظم 28 روزه، زمان دقیق لقاح و جایگزینی می تواند متفاوت باشد و چنانچه در این بخش می خوانید زمانی که رابطه جنسی دارید، زمانی که تخمک گذاری می کنید و زمانی که کاشت تمام می شود تمام فاکتور در آن لحظه اتفاق می افتد. به همین دلایل پیش بینی تاریخ دقیق مشخص بسیار دشوار است.

نتیجه‌گیری

زایمان زودرس یک چالش جدی برای نوزاد و مادر به شمار می‌رود. با این حال، پیشرفت‌های پزشکی در مراقبت‌های نوزادان زودرس و پیشگیری از این مشکل، باعث کاهش عوارض آن شده است. انجام مراقبت‌های پیش از بارداری و مراقبت‌های ویژه در دوران بارداری می‌تواند به کاهش خطر زایمان زودرس و بهبود شرایط نوزاد کمک کند.