HPV چیست؟
HPV یا ویروس پاپیلومای انسانی یک ویروس شایع است که از طریق تماس پوست با پوست منتقل میشود. این ویروس میتواند باعث ایجاد زگیل در نواحی مختلف بدن، از جمله نواحی تناسلی شود و برخی از انواع آن میتوانند به سرطانهایی مانند سرطان دهانه رحم منجر شوند. بیش از 200 نوع مختلف از ویروس HPV وجود دارد که برخی از آنها خطرناک و برخی دیگر کمخطر هستند.
چه چیزی اچ پی وی را میسازد؟
اچ پی وی یک ویروس DNA دار است که به خانواده پاپیلوماویروسها تعلق دارد. این ویروس میتواند انواع مختلفی داشته باشد و بیش از 200 نوع شناخته شده از آن وجود دارد. برخی از انواع اچ پی وی باعث ایجاد ز wart در نواحی مختلف بدن میشوند، در حالی که برخی دیگر میتوانند به عفونتهای جدیتری مانند سرطان دهانه رحم منجر شوند.
علائم و نشانههای اچ پی وی (HPV)
اچ پی وی میتواند علائم متفاوتی را ایجاد کند که بستگی به نوع ویروس دارد:
- warts (زگیل): زگیلها میتوانند در نواحی مختلف بدن مانند دستها، پاها و دستگاه تناسلی ظاهر شوند. زگیلهای تناسلی یکی از علائم شایع اچ پی وی هستند.
- عفونتهای بدون علامت: بسیاری از افراد مبتلا به اچ پی وی هیچ علامتی ندارند و این عفونت ممکن است به طور طبیعی و بدون درمان برطرف شود.
- سرطانهای مرتبط با اچ پی وی: برخی انواع اچ پی وی میتوانند به سرطان دهانه رحم، سرطان مقعد، سرطان سر و گردن و سایر سرطانها منجر شوند. این سرطانها معمولاً در مراحل پیشرفته علامتدار میشوند.
زگیل تناسلی چه شکلی است؟
زگیل تناسلی رشد پوست در نواحی کشاله ران، ناحیه تناسلی یا مقعد می باشند. این زگیل ها می توانند اندازه ها و اشکال مختلفی داشته باشند. بعضی ها شبیه تکه های سفید مسطح، و برخی دیگر لکه مانند، مثل شاخه های کوچک گل کلم هستند. گاهی اوقات این زگیل ها قابل رویت نیستند.
چگونه بفهمیم HPV داریم؟
برای تشخیص عفونت با ویروس HPV، میتوان از روشهای زیر استفاده کرد:
- معاینه بالینی: پزشک میتواند زگیلهای ناشی از HPV را در نواحی مختلف بدن از جمله نواحی تناسلی، دهان یا گلو بررسی کند.
- تست پاپ اسمیر (Pap Smear): این تست برای شناسایی تغییرات سلولی در دهانه رحم انجام میشود و میتواند وجود عفونت HPV یا تغییرات پیشسرطانی را نشان دهد. این تست معمولاً برای زنان توصیه میشود و میتواند در مراحل اولیه عفونت کمککننده باشد.
- تست HPV: این آزمایش میتواند برای شناسایی وجود ویروس HPV و انواع پرخطر آن در دهانه رحم استفاده شود. این تست معمولاً با تست پاپ اسمیر همراه است و میتواند به شناسایی انواع خاص ویروس که به سرطان منجر میشوند کمک کند.
- تستهای دیگر: در صورت وجود علائم مانند زگیلهای تناسلی یا تغییرات غیرعادی در پوست و غشاهای مخاطی، پزشک ممکن است تستهای خاصی برای بررسی عفونت تجویز کند.
اگر مشکوک به عفونت HPV هستید یا علائم غیرعادی دارید، مراجعه به پزشک و انجام تستهای لازم ضروری است.
مقالات مفید: کولپوسکوپی چیست؟
راههای پیشگیری از اچ پی وی (HPV)
پیشگیری از اچ پی وی میتواند شامل موارد زیر باشد:
- واکسیناسیون: واکسن اچ پی وی یکی از موثرترین راههای پیشگیری از عفونتهای ناشی از این ویروس است. واکسنها میتوانند خطر ابتلا به انواع پرخطر اچ پی وی که به سرطان منجر میشوند را کاهش دهند.
- استفاده از وسایل محافظتی: استفاده از کاندوم میتواند خطر انتقال اچ پی وی را کاهش دهد، هرچند که این ویروس میتواند از طریق تماس مستقیم پوست با پوست نیز منتقل شود.
- غربالگری منظم: انجام تستهای غربالگری، مانند پاپ اسمیر، میتواند به شناسایی زودهنگام تغییرات سلولی در دهانه رحم کمک کرده و از پیشرفت به سرطان جلوگیری کند.
درمان اچ پی وی (HPV)
در حال حاضر هیچ درمانی برای خود ویروس اچ پی وی وجود ندارد، اما درمانهایی برای مدیریت علائم و پیشگیری از بروز عوارض وجود دارد:
- درمان زگیلها: زگیلها میتوانند با داروهای موضعی، کرایوتراپی (یخ درمانی)، لیزر و دیگر روشهای پزشکی برداشته شوند.
- درمان سرطانهای مرتبط با اچ پی وی: درمانهای سرطان مانند جراحی، پرتودرمانی و شیمیدرمانی بسته به نوع و مرحله سرطان استفاده میشوند.
- مراقبت و پیگیری منظم: در صورت ابتلا به اچ پی وی و وجود علائم مشکوک، پیگیری منظم توسط پزشک و انجام معاینات دورهای اهمیت دارد.
واکسن HPV
ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) یکی از شایعترین ویروسهای مقاربتی است که میتواند موجب زگیل تناسلی و در برخی موارد، انواع مختلف سرطانها شود. واکسن HPV برای پیشگیری از عفونت با انواع خاصی از این ویروس طراحی شده است که میتوانند به سرطانهای جدی، مانند سرطان گردن رحم، سرطان مقعد، سرطانهای سر و گردن و دیگر سرطانهای تناسلی منجر شوند.
انواع واکسن HPV
واکسنهای HPV معمولاً شامل ترکیبی از انواع ویروس هستند که خطر ابتلا به بیماریهای جدی را کاهش میدهند. این واکسنها شامل انواع مختلفی میشوند:
- واکسن quadrivalent (Gardasil):
این واکسن از چهار نوع HPV (6، 11، 16 و 18) محافظت میکند. انواع 6 و 11 معمولاً باعث ایجاد زگیلهای تناسلی میشوند، در حالی که انواع 16 و 18 مسئول ایجاد بیشتر سرطانهای مرتبط با HPV هستند. - واکسن bivalent (Cervarix):
این واکسن دو نوع HPV (16 و 18) را هدف قرار میدهد که بیشترین ارتباط را با سرطان گردن رحم دارند. - واکسن nonavalent (Gardasil 9):
این واکسن از 9 نوع HPV (6، 11، 16، 18، 31، 33، 45، 52 و 58) محافظت میکند. این واکسن پوشش گستردهتری دارد و میتواند از خطر ابتلا به انواع بیشتری از سرطانها و زگیلهای تناسلی جلوگیری کند.
سن و نحوه تزریق واکسن HPV
واکسن HPV برای دختران و پسران به طور معمول در سنین نوجوانی توصیه میشود. بهترین زمان برای دریافت واکسن قبل از آغاز فعالیت جنسی و قرار گرفتن در معرض ویروس است. این واکسن معمولاً در سه دوز به صورت زیر تزریق میشود:
- دوز اول: در سن 11 تا 12 سالگی
- دوز دوم: 6 تا 12 ماه بعد از دوز اول
- دوز سوم: اگر نیاز باشد، بین 6 تا 12 ماه پس از دوز دوم
اگر فرد واکسن را در سنین بالاتر دریافت کند، ممکن است برنامه تزریق متفاوت باشد.
مزایای واکسن HPV
- پیشگیری از سرطان:
واکسن HPV بیشترین تاثیر را در پیشگیری از سرطان گردن رحم دارد، اما همچنین از سرطان مقعد، سرطان دهانه رحم، و سرطانهای ناحیه سر و گردن نیز محافظت میکند. - پیشگیری از زگیلهای تناسلی:
واکسن میتواند از ابتلا به زگیلهای تناسلی که به دلیل انواع 6 و 11 HPV ایجاد میشوند، جلوگیری کند. - کاهش نیاز به درمانهای پیچیده:
با پیشگیری از عفونتهای خطرناک، واکسن میتواند نیاز به درمانهای پیچیده و پرهزینه سرطان و زگیلهای تناسلی را کاهش دهد.
مقاله مفید: سرطان های زنان
عوارض جانبی واکسن HPV
واکسیناسیون HPV معمولاً بسیار ایمن است، اما ممکن است برخی افراد پس از دریافت واکسن عوارض جانبی خفیفی را تجربه کنند که معمولاً موقتی هستند. این عوارض عبارتند از:
- درد و قرمزی در محل تزریق
- سردرد
- تب خفیف
- احساس خستگی یا ضعف
پاسخ به سوالات رایج در مورد واکسن HPV
در این مطلب از وب سایت دکتر مریم اکبری متخصص زنان و زایمان به برخی از رایج ترین سوالاتی که توسط اکثر مراجعه کنندگان پرسیده شده است در مورد دریافت واکسن HPV اشاره کرده ایم، می توانید با مطالعه این بخش به اطلاعاتتان در مورد این واکسن بیافزایید، بدن برخی افراد پس از دریافت این واکسن واکنش نشان خواهد داد. به عوارض جانبی واکسن HPV پس از تزریق در این مطلب آشنا خواهد شد با ما همراه باشید.
اگر درحال حاضر به HPV مبتلا باشم، دریافت واکسن باعث درمان آن خواهد شد؟
متاسفانه پاسخ این سوال منفی است. اگر فردی درحال حاضر به HPV مبتلا باشد، دریافت واکسن نمیتواند او را از شرّ بیماری خلاص کند. با اینحال، اگر فرد به یکی از انواع HPV مبتلا باشد، دریافت واکسن میتواند از ابتلا به انواع دیگر HPV جلوگیری کند. فعلا درمان کامل HPV بعد از ابتلا به آن امکانپذیر نیست، اما روشهای درمانی خاصی برای مقابله با بیماریهایی که بهواسطه HPV ایجاد میشوند (مانند زگیل تناسلی و سرطانهای دستگاه تناسلی)، وجود دارند. با توجه به همین نکات است که زنان باید معاینه لگن و تست پاپاسمیر را برای غربالگری سرطان دهانه رحم جدی بگیرند.
آیا دریافت واکسن HPV، سلامتی کامل را در ادامه زندگی تضمین میکند؟
این واکسن، محافظت پایداری را در درازمدت برای جلوگیری از ابتلا به HPV ارائه میدهد. با اینحال، حتی زنانی که این واکسن را دریافت کردهاند، باید بهطور منظم تست پاپاسمیر را با هدف غربالگری سرطان دهانه رحم انجام بدهند، چون واکسن HPV از بدن در مقابل همه انواع HPV که میتوانند باعث ابتلا به سرطان دهانه رحم شوند، محافظت نمیکند.
آیا این واکسیناسیون بیخطر و ایمن است؟
همه واکسنها قبل از توزیع گسترده، باید کامل و دقیق مورد آزمایش و ارزیابی قرار بگیرند. واکسنهای HPV نیز قبل از عرضه عمومی به مردم، روی هزاران نفر تست میشوند تا از ایمنی آنها اطمینان حاصل شود. سالهای زیادی است که این واکسنها مورد استفاده قرار میگیرند و متخصصان میگویند که احتمال واکنشهای جدی و خطرناک نسبت به آنها بسیار کم است. در ضمن، واکسنهای HPV حاوی جیوه یا نگهدارندههای تیمروزال نیستند.
مقاله مفید: لاپاراسکوپی چیست؟
آیا همه افراد میتوانند از واکسن HPV استفاده کنند؟
بعضی از افراد نباید واکسن HPV را دریافت کنند. منع استفاده از این واکسن برای افرادی که واکنش آلرژیک نسبت به آن یا ترکیباتش داشته باشند، قطعی است. بنابراین، پزشک را در جریان هر گونه آلرژی شدید نسبت به هر چیزی قرار بدهید، از جمله آلرژی به مخمر نان یا لاتکس. علاوه بر این، اگر نقصی در سیستم ایمنی شما وجود دارد یا مبتلا به اختلال خون هستید، حتما این موضوع را به پزشک اطلاع بدهید. زنان باردار هم باید دریافت واکسن HPV را بعد از زایمان به تعویق بیاندازند. البته مطالعات علمی نشان ندادهاند که دریافت واکسنهای HPV در دوره بارداری باعث ایجاد مشکلات برای نوزاد نمیشوند، اما چون مطالعات در این زمینه هنوز به نتایج قطعی نرسیدهاند، رعایت این نکته ایمنی برای زنان باردار ضرورت دارد.
آیا دریافت واکسن HPV با عوارض جانبی همراه است؟
احتمال مواجه شدن با عوارض جانبی بعد از دریافت واکسن HPV وجود دارد، اما این عوارض خفیف هستند. بسیاری از افرادی که از علائم ناخوشایند بعد از دریافت واکسن HPV گلایه میکنند، فقط با مشکلات جزئی مانند درد یا تورم در ناحیه واکسیناسیون، تب، سردرد و حالت تهوع مواجه میشوند. بعضی از افراد هم بعد از دریافت واکسن HPV یا هر نوع واکسن دیگر، حالت ضعف و غش را تجربه میکنند. نشستن بعد از دریافت واکسن میتواند مانع از این اتفاق شود.
مقاله مفید: عمل تنگ کردن واژن | درمانی برای گشادی و افتادگی واژن
نتیجهگیری
اچ پی وی یکی از مسائل بهداشتی مهم است که میتواند تاثیرات جدی بر سلامت افراد داشته باشد. آگاهی از انواع اچ پی وی، علائم، راههای پیشگیری و درمان آن میتواند به افراد کمک کند تا با انجام اقدامات مناسب از عفونتهای جدی و عوارض آن جلوگیری کنند. واکسیناسیون و مراقبتهای منظم میتوانند نقش مهمی در کاهش شیوع و اثرات منفی این ویروس داشته باشند.